Chwaraeon - Mari Lovgreen
Mae’n gas gen i chwaraeon,
Dwi’n berson diogddim am weithio neu ymdrechu iawn.
Mae’n well gen i fy soffa
Drwy’r bore a phrynhawn.
Does gen i'mi ddim awydddymuniad cryf neidio
Na chwysu chwaith, deud gwir‘a dweud y gwir’ .
Dwi ddim yn licio rhedeg
Na nofio am rhy hir.
Be ydi pwynt pêl fasged?
A golff a hoci iâ?
A gorfod chwarae rownderi
Bob dydd o’r gwyliau ha’?
A pheidiwch sôn am rygbi
A’r holl rowlio yn y baw.
Sa’n well gen i gorila
Yn swsiancusanu cefn fy llaw.
O rhaid, rhaid imi newid,
Mae’n bwysig bod yn iach
Ond os bydd rhaid ymarfer:
Wel, chydigychydig, tamaid bach yn ara’ bach.
(allan o Geiriau Bach Chwareus, Gwasg Carreg Gwalch, 2016)
Nid pawb, wrth gwrs, sy’n mwynhau chwaraeon ac ymarfer corff. Yn y gerdd ‘Chwaraeon’ mae Mari Lovgreen yn cyfaddef ei bod hi’n berson diog, cyn rhestru rhai o’r gêmau nad yw hi yn eu hoffi, gan holi pam mae’n rhaid eu chwarae o gwbl.
Mari Lövgreen
Un o Gaernarfon ydi Mari Lövgreen yn wreiddiol ac mae hi’n adnabyddus fel cyflwynwraig deledu ar S4C. Dechreuodd ei gyrfa yn cyflwyno rhaglen i bobl ifanc o’r enw Uned 5 ac ers hynny mae hi wedi ymddangos ar nifer o raglenni i blant a digwyddiadau byw. Yn 2018 roedd hi’n cyflwyno Stwnsh Sadwrn a rhaglen Cefn Gwlad. Mae hi’n byw ar fferm yn ardal Llanerfyl ym Mhowys ac hefyd wedi hyfforddi fel athrawes.
Gweithgaredd 1
Uwcholeuwch y parau o eiriau sy’n odli â’i gilydd ymhob pennill yn y gerdd.
Gweithgaredd 2
Ydy'r brawddegau canlynol yn gywir neu'n anghywir?
Gweithgaredd 3
Aildrefnwch yr ymadroddion canlynol i greu un pennill o’r gerdd.
Gweithgaredd 4
Pa ddyfyniad o’r gerdd sy’n esiampl o ailadrodd?
Gweithgaredd 5
Mae nifer o ferfenwau yn cael eu defnyddio yn y gerdd. Dewisiwch y rhai cywir o’r rhestr.
TASG 1
Lluniwch a pherfformiwch:
- araith (200-300 o eiriau) yn esbonio pam fod angen gwersi ymarfer corff mewn ysgolion
NEU
- araith fer yn esbonio pam nad oes angen gwersi ymarfer corff yn yr ysgol.
TASG 2
Mewn grwpiau, ceisiwch ddyfeisio gêm newydd i’w chwarae yn ystod y gwersi chwaraeon yn yr ysgol. Lluniwch ddeg o reolau neu gyfarwyddiadau syml yn egluro sut mae chwarae’r gêm newydd hon.
- PDF (.pdf): Chwaraeon-Tasg-2.pdf
TASG 3
Ysgrifennwch bennill sy’n dweud rhywbeth am eich hoff beth a’ch cas beth, gan ddilyn yr un patrwm â phennill cyntaf y gerdd ‘Chwaraeon’, sef:
1 Mae’n gas gen i ________________
2 ______________________________.
3 Mae’n well gen i ________________
4 ______________________________.
- PDF (.pdf): Chwaraeon-Tasg-3.pdf
TASG 4
Dychmygwch eich bod yn rhiant neu’n warcheidwad. Ysgrifennwch lythyr byr (100-150 o eiriau) i’r athro neu athrawes ymarfer corff yn esbonio pam na all eich mab neu’ch merch gymryd rhan yn y wers chwaraeon heddiw.
Taflenni holl dasgau Chwaraeon:
- PDF (.pdf): Tasgau-Chwaraeon.pdf
- Word (.docx): Tasgau-Chwaraeon.docx
- PDF (.pdf): Taflenni-Gwaith-Tasgau-Chwaraeon.pdf